VỀ KARMA VÀ PHẠM HỮU TRÍ: “PHẬT GIÁO XUỐNG ĐƯỜNG”
Tôi vốn không tin phê bình phim có thể trong suốt và công tâm, một khi ta đã dính líu đến người làm phim, như một con người. Phê bình, như từng quan niệm, là sự mổ xẻ dạn dĩ không khoan nhượng của kẻ tách mình khỏi đối tượng, để bảo toàn tính sắc lạnh khôn ngoan. Khi xem xong phim ngắn “Karma” hồi đầu năm nay, đạo diễn Phạm Hữu Trí có bày tỏ rằng sẽ rất hay nếu như tôi có thể viết một bài chia sẻ “công tâm” về tác phẩm này, và tôi vẫn nhớ anh từng bảo: “Làm thân quá, nhỡ câu từ của em có châm chước cho anh, thì anh cũng ngại.”. Khi ấy tôi đã nghĩ – viết một bài bình phim theo cấu trúc truyền thống cho một bộ phim ngắn, nghiệp dư, chưa đầy 30 phút như Karma, thì…không thể, vì nó không đủ “nặng” để mổ xẻ kiểu ấy. Có lẽ thế gian không thiếu kẻ viết hay, không thiếu người uyên bác, trình độ, nhưng sự thiếu khuyết giữa thời thế này, như Schiller trong “On Naïve and Sentimental Poetry”, là một sự thơ ngây và tình cảm. Và công tâm, trong một thứ như phê bình, có lẽ cũng là sự hiểu, sự biểu hiện thành thật với những cảm xúc thơ ngây của chính mình.
ĐÀN CÁ GỖ: KHI GIẤC MƠ TUỔI TRẺ MẮC CẠN
Bộ phim “Đàn cá gỗ” kể về cuộc hành trình trăn trở giữa nghĩa vụ gia đình và khát vọng cá nhân của Cường, một chàng trai trẻ xuất thân từ vùng biển. Sinh ra trong gia đình chài lưới, cuộc đời của Cường gắn liền với biển cả và những con thuyền. Nhưng sâu thẳm bên trong, anh luôn ấp ủ giấc mơ trở thành nhạc sĩ, ông bố già của Cường không hài lòng nhưng trong phim không nói năng câu gì, chỉ lẳng lặng cầm chiếc đàn của Cường và thả xuống biển, trong sự uất ức bất lực, Cường mạnh miệng rủa ông già đi chết đi, và ổng chết thật.
ALL ABOUT SHORTS QUAY LẠI - LỜI MỜI GỬI PHIM
Sau một thời gian vắng bóng thì chuỗi chương trình All About Shorts nay sẽ chính thức quay trở lại cùng với mong muốn được tiếp đón rộng rãi cũng như được dịp trình chiếu phim ngắn của các bạn.
TRẦN ANH HÙNG: "TÔI LÀM PHIM CHO TẤT CẢ MỌI NGƯỜI"
Phỏng vấn đạo diễn Trần Anh Hùng về tác phẩm Xích Lô (1995) bởi Elyse Dinh, biên dịch bởi Hợp Lưu và Đinh Từ Bích Thúy
TIỀN ƠI! - NHÌN VỀ PHIM HÀI TRONG MỘT GIAI ĐOẠN LỊCH SỬ ĐIỆN ẢNH VIỆT NAM
Ngay sau đó, những lệch nhịp lại hiện dần lên trong các nhân vật phim. Người bố, trước đó là một cựu chiến binh, dù đã hoà bình và trở về nhà một thời gian, song vẫn có những lệch nhịp so với dòng chảy thời đại. Ở sâu trong ông vừa là sự trân trọng vừa là sự níu giữ quá khứ, khi ông vẫn hay làm những cử chỉ nhận lệnh quân đội, hay khi ông cố gắng giữ lại chiếc đài cassette đã cũ, bộ đồ nghề cắt tóc gắn bó với mình. Nhận thấy được mình là người đã cũ, đã lỗi thời, ông luôn nghe lời người đáng nhẽ phải nghe lời ông - người con trai cả thức thời trước thời cuộc. Được cho là tỉnh táo và nắm bắt được những thay đổi của thời thế, anh lao vào những phi vụ làm ăn tinh vi và táo bạo. Tuy vậy, tất cả những gì anh làm đều là muốn gồng gánh và mang lại những điều tốt nhất cho gia đình của mình.
THƯƠNG NHỚ ĐỒNG QUÊ: HOÀI NIỆM VỀ MỘT MIỀN QUÊ ĐÃ MẤT
Đất nước Việt Nam đang trên đà mạnh mẽ tiến đến hiện đại hóa, đô thị hóa các vùng nông thôn. Đây là một biến chuyển tốt, song, dù muốn hay không, lối sống hiện đại sẽ dần dần thay thế giá trị xưa cũ của những làng quê mộc mạc như là một điều tất yếu của cuộc sống. Rồi sẽ đến một lúc nào đó, hình ảnh làng quê xưa cũ đó chỉ còn tồn tại trong miền kí ức của những người thuộc thế hệ cũ để họ thương nhớ mà thôi.
VỀ LÊ NGỌC DUY
Đây là bài viết cá nhân của một đại diện All About Movies về anh Lê Ngọc Duy — người vừa có phim ngắn Before The Sea Forgets được ra mắt quốc tế tại LHP Cannes trong hạng mục Quinzaine des Cinéastes gần đây.
ĐI CHUNG MỘT DÒNG CHẢY | MỘT CHÙM PHIM NGẮN ALL ABOUT NGUYỄN ANH THƯ
\-- GIỚI THIỆU CÁC TÁC PHẨM & ĐẠO DIỄN --
ĐI CHUNG MỘT DÒNG CHẢY | CHIẾU MỘT CHÙM PHIM NGẮN ALL ABOUT NGUYỄN ANH THƯ
Trong suốt 10 năm hoạt động nghệ thuật tại Hà Nội, gương mặt của chị Anh Thư được gắn liền với những nguyên mẫu nhất định, những vai phụ nữ trung niên trong liên hệ cá nhân của các nhà làm phim trẻ: một người mẹ, người chị, người cô, sắt sỏi và đanh thép nhưng cảm thông, một tính cách cứng đầu có được qua bao nhiêu thỏa hiệp. Qua vô vàn những dự án sinh viên, phim ngắn tác giả... Gương mặt của chị qua năm tháng những trở thành một gương mặt của nhiều. Một sự từng trải của cá nhân là nguồn mạch khuếch đại cho những tiếng nói khác chung quanh, chứa đựng không chỉ tiểu sử của một người mà còn là lưu dấu của một cộng đồng thực hành lớn hơn.
THƯ GỬI NHỮNG BẠN TRẺ YÊU ĐIỆN ẢNH TỪ HƠN 30 NĂM TRƯỚC
Hôm nay, All About Movies muốn chia sẻ một bài viết mà chúng mình tình cờ tìm thấy, do nhà báo, biên kịch Sâm Thương biên soạn vào năm 1993, nhân dịp kỷ niệm 10 năm thành lập Tạp chí Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh. Bài viết được gửi đến độc giả trẻ đam mê điện ảnh vào thời điểm bấy giờ.
VIỆT NAM VÀ 50 NĂM QUÊN LÃNG (2025) BỞI ĐẠO DIỄN MAI HUYỀN CHI
Năm mươi năm sau chiến thắng của cuộc kháng chiến chống Mỹ, thống nhất đất nước, những di chứng vẫn còn hiện hữu: những căn bệnh kéo dài, dị tật bẩm sinh, và nỗi đau chưa được chữa lành. Trong hành trình rong ruổi từ Bắc vào Nam, nhà làm phim tài liệu Mai Huyền Chi đối diện với khoảng thinh lặng của các nhân chứng – những con người mang ký ức chiến tranh như một gánh nặng không thể chia sẻ. Những mảnh hồi ức rời rạc mà cô thu thập được dần ghép nên bức tranh đau đáu của một dân tộc đã từng kiên cường đứng lên nhưng vẫn đang loay hoay với việc ghi nhớ và hàn gắn.
KỈ NIỆM 72 NĂM NGÀY THÀNH LẬP ĐIỆN ẢNH CÁCH MẠNG VIỆT NAM
*Ảnh: Kỉ niệm 70 năm ngày thành lập điện ảnh cách mạng Việt Nam theo tài khoản Facebook cá nhân nghệ sĩ Bùi Viên. Trong ảnh có đạo diễn/ nhiếp ảnh gia Hồng Nghi, nghệ sĩ Bùi Viên, diễn viên Mai Châu, NSƯT Ngọc Hiền, đạo diễn Cao Thuỵ.*
Chúng Tôi Yêu Luk Hồ Hải My
Hồi còn học cấp 3, mơ mộng chuyện làm phim nhưng chưa có sự kết nối nào với cộng đồng filmmakers ở Việt Nam, mình có nhắn tin hỏi Luk Hồ Hải My xin được xem ké phim LOVELINE của chị. Đó là phim ngắn đầu tiên mình xem của một tác giả Việt, và đến giờ dù đã có cơ hội được xem và làm quen được với nhiều anh chị trong ngành hơn, LOVELINE và chị My vẫn là một ấn tượng được mình lưu giữ trang trọng trong lòng.
CHÙM PHIM NGẮN ALL ABOUT LOVE | ALL ABOUT LUK HỒ HẢI MY
Tháng Hai là tháng nồng thắm của tình yêu lứa đôi, và hòa cùng bầu không khí lãng mạn mê say ấy, All About Movies xin giới thiệu đến các bạn 5 tác phẩm rất đỗi đặc biệt từ đạo diễn Luk Hồ Hải My. Năm thước phim lung linh, năm câu chuyện về vẻ đẹp muôn hình vạn trạng của tình yêu, về những rung động mong manh, những con người gieo cho ta thương nhớ, rồi lặng lẽ đến và đi qua cuộc đời. Có những tình yêu sẽ đơm hoa, có những mối duyên sẽ lụi tàn qua năm tháng, nhưng tất cả đều sẽ hóa thành những mảnh ký ức ngọt bùi, để rồi từ chính những hoài niệm ấy, ta mới trở thành chính mình của ngày hôm nay. Tình yêu tự muôn thuở vẫn huyền hoặc và mong manh. Có khi chỉ vì yêu mà ta phải tranh đấu đến cùng cực, hay có khi cũng chỉ vì yêu theo cách cao thượng, vẹn toàn nhất, ta phải học cách buông tay.
MƯA TRÊN CÁNH BƯỚM: ĐỪNG KHÓC NHÉ, CHỊ EM ƠI!
Nếu không có bất kỳ nhân tố bất ngờ nào xuất hiện trong năm 2025, Mưa Trên Cánh Bướm sẽ là bộ phim Việt mình thích nhất trong năm nay. Mưa Trên Cánh Bướm là một tác phẩm táo bạo, khẳng định Dương Diệu Linh là một nhà làm phim trẻ đầy triển vọng của làn sóng điện ảnh mới Việt Nam. Bộ phim khai thác các vấn đề về bản sắc nữ giới, chấn thương liên thế hệ, và sự phức tạp giữa truyền thống và tiến bộ tại Việt Nam một cách vừa đặc thù văn hóa, vừa mang tính phổ quát. Đến giờ, Mưa Trên Cánh Bướm vẫn còn vương vấn trong tâm trí mình, như tiếng nước nhỏ giọt dai dẳng từ trần nhà mà chỉ một số người có thể nhìn thấy, nhưng tất cả đều có thể cảm nhận được. Bộ phim khám phá các chủ đề về bất bình đẳng giới, lục đục hôn nhân và mâu thuẫn thế hệ ẩn mình dưới vỏ bọc của những bóng ma đang âm thầm ám ảnh một góc trần nhà thông qua những yếu tố tâm linh và tâm lý của nhiều thế hệ. Sự khác biệt thế hệ này được khắc họa qua sự tinh tế của đạo diễn Dương Diệu Linh khi cô tránh đưa ra phán xét phiến diện, thay vào đó trao cho hai nhân vật đầy khác biệt này cơ hội để đại diện cho lối sống truyền thống và tiến bộ. Bà Tâm là một người vợ và mẹ tận tâm với gia đình khi bà luôn tất bật chăm lo cho cả nhà, nhưng cả hai vẫn dần rời xa bà mà đi, khiến bà phải tìm đến những thế lực mê tín để trói buộc họ lại. Giữa tâm “bão” của người hâm mộ bóng đá Việt Nam trong buổi tối ăn mừng chiến thắng của đội tuyển nước nhà, bà bàng hoàng khi vụ ngoại tình chồng bà bị phơi bày ngay trên sóng truyền hình quốc gia. Thật thú vị khi ngày công chiếu chính thức của phim rơi vào sau buổi tối người dân Việt cũng đi “bão” ăn mừng chiến thắng của Việt Nam trước Thái Lan, tạo cho mình cảm giác rằng câu chuyện trong phim mới xảy ra vào tối trước đó. Một trong những hình ảnh ẩn dụ chủ đạo trong phim là trần nhà bị rỉ nước – đại diện cho câu nói “nhà dột từ nóc,” và chỉ có thể được nhìn thấy bởi phụ nữ trong khu nhà tập thể. Vết ố ngày càng lan rộng, rồi cuối cùng trở thành một thực thể quái dị và ghê tởm, tượng trưng cho những gánh nặng cảm xúc và xã hội mà phụ nữ âm thầm gánh chịu khi lớn lên trong một xã hội trọng nam khinh nữ. Những sai lầm của người đàn ông trụ cột trong gia đình cũng như những vết rò rỉ nước trong nhà, nếu vì còn nhỏ mà cứ trì hoãn việc sửa chữa thì rồi cũng đến ngày cả gia đình sẽ bị nhấn chìm bởi tội lỗi của người chồng-người cha đó. Mưa Trên Cánh Bướm còn kể về sự “thiếu”: một gia đình thiếu vắng tình yêu; một xã hội thiếu vắng sự bình đẳng giới; tình mẹ con thiếu vắng sự thấu hiểu cho nhau; và những mảnh đời thiếu đi sự giao tiếp. Không ai trong phim chịu thật sự trò chuyện với những người còn lại. Và khi không có cầu nối giao tiếp, sự đứt gãy giữa những mối quan hệ là điều hiển nhiên phải xảy ra. Ai cũng nghĩ bản thân biết điều gì là nên làm, giải pháp nào là tốt nhất để giải quyết vấn đề trong phim. Song, điều duy nhất họ làm chỉ là đi tìm những lối thoát ly của riêng họ. Đạo diễn Dương Diệu Linh khéo léo lồng ghép hiện thực huyền ảo để làm mờ ranh giới giữa thực tại và tưởng tượng. Những cảnh siêu thực được xây dựng với các ẩn dụ hình ảnh đầy tầng lớp, chẳng hạn như bể cá trong nhà, tượng trưng cho sự bất lực của Thanh khi phải sống trong một vai trò gia đình ngột ngạt. Giống vậy, bà Tâm cũng bị mắc kẹt trong chính tổ ấm của mình bởi những chiếc ghế gỗ cồng kềnh dưới các góc quay đặc tả sự chật chội. Bà luôn bị bao quanh bởi con người, đồ vật, và sự hỗn loạn trong cuộc sống. Nếu xét rộng hơn nữa, những người phụ nữ trong phim còn bị mắc kẹt trong “chiếc hộp” của những định kiến và mong đợi của xã hội phụ quyền dành cho phụ nữ, và được buộc lại bởi sợi dây mang tên “nỗi tổn thương liên thế hệ.” Thông qua bộ phim này, có thể thấy đạo diễn Dương Diệu Linh muốn những người phụ nữ kiếm tìm hạnh phúc ở sâu trong chính mình chứ không chỉ đơn thuần ở những yếu tố ngoại lai như những người đàn ông trong đời họ. Theo mình, Mưa Trên Cánh Bướm là một bộ phim vô cùng dễ xem đối với khán giả đại chúng của Việt Nam, đồng thời vẫn giữ được đậm đà chất nghệ thuật qua phần hình giàu ngôn ngữ điện ảnh và phần thiết kế âm thanh đa chiều đa lớp. Thật tiếc khi phim chỉ có vài ba suất chiếu mỗi ngày (tại rạp mình xem thì chỉ có 1 suất 8h40 sáng mà thôi). Dù một số khán giả có thể thấy sự mơ hồ trong cách kể chuyện, đặc biệt là các yếu tố siêu nhiên và kết thúc trừu tượng, nhưng sự mơ hồ này phục vụ cho các chủ đề lớn hơn của bộ phim về sự bất khả thi trong việc hoàn toàn hợp lý hóa hay gói gọn trải nghiệm nữ tính trong các cấu trúc phụ hệ. Đây là một tác phẩm đòi hỏi và xứng đáng nhận được sự chú ý kỹ lưỡng vì nó có thể mang lại những góc nhìn mới mẻ qua mỗi lần thưởng thức. Những bộ phim như Mưa Trên Cánh Bướm đã gợi nhắc mình rằng tầm nhìn điện ảnh của người Việt có thể sáng tạo, táo bạo, và phóng đãng đến thế nào. Dù sắp tới ngành phim sẽ bị đánh thuế nhiều hơn, nhưng mình mong rằng khó khăn này sẽ không vùi dập ngọn sóng của điện ảnh mới và trẻ của Việt Nam. #Kofkino (Quốc Trần)
MƯA TRÊN CÁNH BƯỚM (2024): MỘNG HỒ ĐIỆP TRONG DUYÊN NỢ BA SINH
Thi nhân Nguyễn Bính xưa từng mơ hoá thành bướm, cùng người thương phiêu lãng giữa vườn hoa lê, đắm mê cảnh sắc thần tiên để rồi quên đi lối về. Trong giấc mộng cổ tích, Nữ Chúa Vườn Lê kiêu sa bỗng hiện ra, cất tiếng ôn tồn như thấu tỏ cõi lòng đôi hồ điệp lạc lối:
CU LI KHÔNG BAO GIỜ KHÓC: “PHỐ KHÔNG RA PHỐ. NHÀ KHÔNG CÒN NHÀ"
Cu Li Không Bao Giờ Khóc là một bộ phim về ký ức, và cách chúng xói mòn, hình thành, và đôi khi giam cầm chúng ta. Sự trở về của bà Nguyện luôn bị ám ảnh bởi những ký ức về cuộc sống của bà ở Đức, nơi bà từng hy vọng tìm kiếm sự ổn định nhưng chỉ gặp thêm gian truân. Cuộc hôn nhân xa xôi của bà phản ánh một thời đại di cư và chia lìa; là một công nhân nhập cư, bà là dấu tích của thế hệ đã phải vật lộn để tìm thấy một mái ấm cả trong và ngoài Việt Nam.
CU LI KHÔNG BAO GIỜ KHÓC (2024): LANG THANG LÀM KHÁCH PHONG TRẦN MÃI?
Xưa kia, đạo diễn huyền thoại Andrei Tarkovsky đã từng chiêm nghiệm: *“Điện ảnh là bức tranh khảm làm nên từ thời gian”.* Dưới một ánh nhìn đa cảm, thấm đẫm hồn thơ, thì phim ảnh quả thực không đơn thuần là chuỗi khung hình tiếp nối một cách vô hồn, mà là sự chắt lọc những tinh tuý nhân sinh, là sự thu vén từng khoảnh khắc giữa cuộc đời nhiệm màu. Từng phút giây lặng thầm trên thước phim đều góp phần hoạ nên một bức tranh nhuốm màu ký ức, với uy linh hùng lực vượt lên cả không gian, thời gian. Cách đây không lâu, câu nói năm xưa của Tarkovsky lại bất giác vang vọng nơi tâm khảm, khi tôi có may mắn được thưởng thức phim Cu Li Không Bao Giờ Khóc và trò chuyện với đạo diễn Phạm Ngọc Lân trong một buổi chiếu trước đầy ấm cúng. Quả thực, Cu Li Không Bao Giờ Khóc hiện lên như một bức tranh khảm chan chứa hoài niệm, một chuyến phiêu du thanh thoát, trầm mặc, phi thời gian, đưa người xem trở về với miền ký ức xa xôi, sâu thẳm nhất.
PHẠM NGỌC LÂN CHIA SẺ VỀ TÁC PHẨM CU LI KHÔNG BAO GIỜ KHÓC
Thực hiện bởi Daniel Eagan cho tờ The Filmmaker Magazine, chuyển ngữ bởi All About Movies
LÊ VÂN - NHỮNG BƯỚC ĐI CỦA HOÀNG HẬU
Những ngày chuẩn bị làm bộ phim truyện về đề tài lịch sử Đêm hội Long trì, điều khó khăn nhất không phải là phải dựng lên những cung Vua, phủ Chúa mà là diễn viên. Ai đóng Tĩnh đô Vương Trịnh Sâm? Ai đóng Tuyên phi Đặng Thị Huệ? Cái khó của các diễn viên đóng các nhân vật Vua Chúa, Cung phi, Hoàng hậu, các tầng lớp phong kiến quý tộc, ngoài tài năng diễn xuất, còn cần cái hình, cái dáng làm cho người xem có thể tin được. Cứ nghĩ rằng những "típ" nhân vật này phải dựa vào các nghệ sĩ sân khấu như tuồng, chèo... nhưng thật không đơn giản. Cách diễn mang tính hình thức, ước lệ, cường điệu, những nét đặc trưng của nghệ thuật tuồng, chèo chỉ có thể được phát huy trên sân khấu trong một không gian ba chiều, rất khó hòa nhập với cách diễn như thật trong nghệ thuật điện ảnh.