Nhân vật Cabiria trong phim “Nights of Cabiria” là một cô gái điếm, thoạt đầu ta thấy cô là một nhân vật nóng tính, lạc quan và pha chút ngây thơ. Nhưng càng xem, khán giả lại càng thấy được những mặt đối lập trong nội tâm của Cabiria được hiển lộ ra, dẫu cho Fellini đã cảnh báo ta (và cảnh báo chính Cabiria) với vụ việc đầu phim, nơi Cabiria bị cướp và đẩy xuống sông.

Từ diện mạo, ngoại hình, đến hành động của Cabiria đều làm ta liên tưởng tới các nhân vật của Charlie Chaplin - biểu tượng của một nhân vật khốn khó chống lại nghịch cảnh, xã hội bất công, điều này như gợi cho ta việc Cabiria sử dụng hình tượng Chaplin như một tấm áo giáp để che dấu những tổn thương trong lòng. Ngay từ cái tên của cô cũng là sự đối lập, Cabiria bắt nguồn từ nhân vật trong sử thi Ý, vốn là một người giàu có và đồng trinh.

Cabiria có lẽ đã dễ dàng bị gạt ra ngoài lề xã hội vì địa vị và tính nóng giận của mình (điển hình như việc Cabiria tấn công cả những người đã cứu mạng cô), nhưng đằng sau sự tiêu cực ấy ẩn chứa vô số hy vọng, sự nhạy cảm và mong muốn thay đổi cuộc đời. Cabiria đa cảm và cứng đầu, không thể tin được người đàn ông cô yêu - người mà vì anh ta, cô sẽ làm bất cứ điều gì - lại cố gắng dìm chết cô chỉ vì 40.000 lira, “Thời này chúng làm thế chỉ cần 5.000 lira thôi,” người bạn thân mỉa mai). Một người đàn ông bước qua Cabiria nữa là tay minh tinh màn bạc Alberto Lazzari, tay này mời Cabiria về nhà chỉ để cho xả nỗi trống vắng khi hôn phu của anh ta giận dỗi bỏ đi. Cabiria phấn khích khi được một người đàn ông nổi tiếng như vậy quan tâm. Cô hãnh diện kể vể ngôi nhà mà mình tự kiếm tiền xây. Xúc động vì lo sợ sau này sẽ không ai tin rằng cô được một người nổi tiếng như Alberto để ý. Vậy mà được một lúc thì Alberto đã phải giấu Cabiria vào nhà vệ sinh khi cô hôn phu khóc lóc quay về, để Cabiria một mình với con chó cả đêm. Đến tờ mờ sáng, anh ta gọi cô ra và dúi cho ít tiền dù cô không hề muốn nhận. Cabiria dù buồn nhưng đã quen với việc bị lợi dụng và khinh thường như vậy.

Cabiria sau đó bắt gặp và đi nhờ xe một người đàn ông tốt bụng, anh ta khoác trên mình túi đồ từ thiện cho những người vô gia cư, phải sống ẩn nấp ở các hang động. Cabiria nhìn thấy bà Bomba, một đồng nghiệp cũ, hóa ra cũng phải sống trong cảnh không nhà không cửa và cần đến trợ cấp. Cabiria đi cùng anh ta, người cầm bên vai túi đồ như cây thập tự. Lần đầu tiên từ đầu phim, ta được thấy Cabiria xuất hiện trong ánh nắng buổi sớm. Tính chất công việc khiến cô luôn xuất hiện khi bóng tối bao phủ. Cơ hội gặp được người đàn ông không tên kia để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng Cabiria, ánh sáng như chiếu rọi con người cô. Và cũng từ đây, ta mới được nghe Cabiria tâm sự tên thật của mình là Maria, giống như Đức Mẹ đồng trinh, lại trái ngược với chính mình.

Phân cảnh xúc động khi Cabiria bị thôi miên trên sân khấu và trở thành trò cười cho đám đông. Trong cơn vô thức, cô bộc lộ hết ra những mơ ước được lấy chồng, được kiếm những đồng tiền sạch sẽ, được sống trong ngôi nhà tử tế. Cô chôn chúng có lẽ vì cô đã tan nát con tim quá nhiều lần, chôn chúng có lẽ vì cô cảm thấy địa vị của mình quá thấp hèn để mưu cầu những hạnh phúc to lớn như thế. Thậm chí tới khi Oscar ngỏ ý cầu hôn, Cabiria cũng phải hỏi kỹ lại vài lần, bởi cô không tin mình xứng đáng với hạnh phúc ấy. Nhưng một khi Cabiria đã cảm thấy an toàn, cô không còn phải bảo vệ những yếu đuối trong lòng nữa, cô phấn khích không ngừng như đứa trẻ khi nghĩ về tương lai của mình với Oscar. Cô bỏ lại hết những đau khổ, đặt ra những mục tiêu, hy vọng, bán nhà và cầm số tiền đó cùng chồng đầu tư cho tương lai… Để rồi “đứa trẻ ấy” lại một lần nữa bị vùi dập, nỗi đau lần này có lẽ còn khủng khiếp hơn mối tình trước nhiều lần. Cabiria không còn sức mà cáu giận nữa, lần đầu tiên ta thấy Cabiria sụp đổ, cô ném cả cục tiền mồ hôi sương máu của mình cho kẻ ngỡ là chồng tương lai kia, cô quằn quại trên mặt đất, khóc nức nở: “Vậy thì hãy giết tôi đi! Làm ơn đi! Tôi không còn gì để sống nữa!”

Cú ngã vừa rồi có lẽ đủ lớn để nhân vật có thể nhìn nhận sâu vào bản thân mình và tìm cách tự lực vượt qua (không phải đi cầu Đức Mẹ một cách công nghiệp như cô từng làm). Trong tất cả các nhân vật của mình, Fellini từng trả lời rằng ông vẫn luôn lo lắng cho số phận của Cabiria sau này. Khán giả xem tới cảnh cuối, không ai là không đặt cho mình câu hỏi liệu tương lai của Cabiria sẽ ra sao sau cú ngã này. Cabiria đến lúc đó chắc cũng chưa có câu trả lời, tương lai cô bất định, dù cô vẫn đứng dậy như những lần trước. Nhưng lần nãy sẽ khác, chỉ cần xem ánh mắt của Cabiria nhìn vào chúng ta ở cảnh cuối phim là biết. Dù tương lai có bất định thế nào thì Cabiria vẫn luôn là Cabiria mà thôi.

_______________

Hy vọng có thể lắng nghe những lời chia sẻ, đóng góp ý kiến của mọi người về nhân vật rất thú vị này. All About Movies xin cảm ơn!