phân tích
STAND BY ME (1986): HÃY ĐỨNG BÊN TÔI
Người viết: Tâm Nguyên
“Con người dành cả tuổi thơ để ước mình mau chóng lớn lên, và rồi dành cả quãng thời gian trưởng thành để mong mình bé trở lại”. Giữa dòng đời phù phiếm, bộn bề, có lẽ ai trong chúng ta đều từng cảm thấy lạc lõng, cô đơn mà khát khao được trở về với bầu trời kí ức, với tuổi thơ êm đềm. Đó là những tháng ngày hồn nhiên, trong trẻo đầy ắp niềm vui, là những cơn mưa, là dòng suối tắm táp cho tâm hồn mãi xanh tươi, là những người bạn chân thành tưởng chừng sẽ mãi là tri kỷ, sẽ đứng bên nhau đến cuối con đường. Hôm nay, hãy cùng mình nhớ về tuổi thơ, hãy cùng lên chuyến tàu mang tên Stand By Me, để được sống lại trong những tháng ngày êm đẹp ấy một lần nữa.
Stand By Me được chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết The Body của Stephen King, đạo diễn bởi Rob Reiner, lấy bối cảnh tại thị trấn Castle Rock. Bộ phim xoay quanh hội bạn thân gồm bốn cậu bé 12 tuổi là Chris (River Phoenix), Gordie (Will Wheaton), Teddy (Corey Feldman) và Vern (Jerry O’ Connell). Sự việc bắt đầu khi vào ngày nọ, Vern nghe lỏm được cuộc trò chuyện của đám du côn ở thị trấn, rằng xác chết một cậu bé bị tàu đâm đang thất lạc đâu đó trong rừng. Vern bèn nảy ra ý tưởng “rủ rê” hội bạn thực hiện cuộc hành trình truy tìm xác chết. Bốn cậu bé lên đường trong tâm trạng hào hứng, với hy vọng sau chuyến đi này, họ sẽ được lên tivi, được tôn vinh như những người hùng, như những tấm gương dũng cảm. Họ nào ngờ rằng, cuộc hành trình bồng bột ấy chính là chuyến đi gắn kết tình bạn, là chuyến đi khám phá tâm hồn và cũng chính là chuyến đi giã từ tuổi thơ êm đẹp.
Chúng ta cứ thế bị cuốn hút, cứ thế dõi theo cuộc hành trình của Chris, của Gordie, của Ted, của Vern nơi miền đất xa lạ, đơn giản là bởi chúng ta được nhìn thấy chính mình, thấy những ký ức tuổi thơ hiển hiện trong tâm hồn họ. Mỗi mảnh ghép của bộ tứ đều được xây dựng với những cá tính riêng biệt. Gordie là cậu bé có niềm đam mê viết lách cùng tâm hồn nhạy cảm chất chứa nhiều nỗi ám ảnh, dằn vặt sau cái chết của người anh trai. Trong khi đó, Chris dường như là bờ vai cho Gordie tựa vào; Chris là người “anh cả” của nhóm, cậu thông minh, chín chắn mà cũng chu đáo, dịu dàng. Thế nhưng, Chris luôn phải sống trong sự dày vò, khinh miệt, dè bỉu từ cả thị trấn vì cậu là con nhà Chambers bất hảo, hèn mọn. Trái ngược với Chris, Teddy lại là người bạn bốc đồng, nóng nảy, hành động theo cảm tính và thường xuyên bị cha bạo hành. Còn Vern là nhân tố hài hước của nhóm, là chú bé phì lũ bị người đời chế giễu là kẻ thua cuộc. Bốn cậu bé, bốn cá tính, bốn tâm hồn, bốn mảnh đời khác nhau nhưng họ có cùng chung những nỗi niềm đau thương, những nỗi lòng khó nói, cùng chung trái tim tuổi mới lớn đang lạc lõng, chơi vơi giữa dòng đời. Họ cứ thế mà gắn bó với nhau, và giữa họ đã nảy nở một thứ tình cảm chân thành, giản dị mà cao đẹp, thiêng liêng: Tình Bạn.
Tình bạn của bộ tứ Stand By Me được nảy nở, được gắn kết, được trở nên bền chặt qua sự chan hoà, sự sẻ chia niềm vui cũng như nỗi buồn trong cuộc sống. Bốn chú bé ấy đã sát cánh bên nhau, đã bảo vệ nhau, đã cùng nhau bày tỏ nỗi lòng, cùng giận hờn, cùng cười, cùng khóc trên suốt chuyến hành trình của tuổi thơ. Tình bạn trong Stand By Me thật giản đơn, thật ngọt ngào, thật sâu đậm mà chẳng hề khoa trương, rẻ rúng. Tình bạn có khi chỉ là những cái ôm, là tựa đầu lên vai nhau mà tâm sự nỗi lòng, là quây quần bên ngọn lửa bập bùng cháy rồi thao thao bất tuyệt kể chuyện giữa màn trời đêm. Bạn bè chí cốt, tri kỷ sẽ chẳng rời bỏ nhau, sẽ sẵn sàng làm điểm tựa vững chắc, sẽ thương yêu nhau từ những điều nhỏ bé nhất, giống như cái cách mà Chris đóng vai một người anh trai để che chở Gordie, để Gordie giãi bày nỗi niềm tâm sự. Khi Gordie hỏi Chris: ”Tớ có lập dị không?”, Chris đã ngay lập tức trả lời: ”Có. Thì sao? Ai mà chẳng lập dị cơ chứ!”. Khi Gordie quằn quại, chìm đắm trong nỗi buồn sâu thẳm, trong nỗi ám ảnh khôn nguôi về cái chết của anh trai, thì chính Chris là người đã kéo Gordie khỏi vũng lầy đen tối ấy. Khi Gordie tỏ ra chán chường, tự ti, hoài nghi về bản thân và có ý định từ bỏ ước mơ trở thành nhà văn, thì Chris đã ở bên Gordie rồi đưa ra một lời động viên chân thành: “Đừng bỏ phí món quà Chúa trao tặng. Cậu nhất định sẽ trở thành nhà văn nổi tiếng”. Một tình bạn đẹp như thế, liệu tuổi thơ ta đã từng có không?
Stand By Me là bộ phim mang màu sắc hoài niệm và ngập tràn những nỗi nhớ. Khung cảnh bộ phim mặn mà phong cách những năm 60 của thế kỉ trước. Những cánh đồng tưởng chừng như bất tận, những con sông hiền hoà, êm dịu, những khu rừng huyền bí hay những con đường sỏi đá thênh thang,… tất cả như đưa người xem về bầu trời tuổi thơ đầy những hoài niệm, ký ức. Chúng ta chiêm ngưỡng những cảnh vật nơi vùng quê yên bình ấy mà trái tim không khỏi bồi hồi, nao nức và xúc động. Hành trình của Chris, của Gordie, của Ted, của Vern, cũng giống như muôn vàn chuyến phiêu lưu khám phá thế giới của ta thời thơ bé. Chúng ta giật mình xúc động khi nhận ra, mình đã từng có một tuổi thơ như thế, đã từng nhìn thế giới này bằng con mắt hồn nhiên như thế, đã từng có những người bạn chí cốt, chân thành đến vậy.
Stand By Me thật giản dị, thật ngọt ngào mà cũng tinh tế, dạt dào cảm xúc. Chúng ta cùng cười, cùng khóc theo bốn cậu bé, cùng hoài niệm về một miền tuổi thơ, để rồi đến khi cuộc hành trình Stand By Me kết thúc, chúng ta vỡ oà trong nỗi xúc động, bồi hồi, trong cái dư âm đẹp đẽ, đượm buồn của bộ phim. Ai đã từng xem Stand By Me hẳn sẽ chẳng thể nào quên phân cảnh cuối cùng, khi bốn cậu bé trở về thị trấn sau chuyến thám hiểm bồng bột. Thế giới xung quanh thật rộng lớn làm sao, và thị trấn Castle Rock khi ấy dường như đang nhỏ lại! Bốn cậu bé chia tay, mỗi người đi về một ngả mà hứa với nhau: “Hẹn gặp lại nhé!”. Hình bóng họ cứ thế nhạt phai dần trong ánh nắng. Chuyến đi đáng nhớ của tuổi thơ chính thức khép lại, và cánh cổng của sự trưởng thành đang dần mở ra. Ngày qua ngày, tháng qua tháng, lời hứa hẹn năm xưa bỗng đi vào hư vô, dĩ vãng, khi bốn chú nhóc dần lớn khôn, sống một cuộc đời mới, một cuộc đời của riêng họ. Sự trưởng thành, sự vận động nghiệt ngã của thời gian đã khiến bộ tứ tri kỷ phải xa lìa. Giờ đây, những tháng ngày bên nhau chỉ còn là một bầu trời ký ức trong trẻo, hồn nhiên mãi mãi không thể trở về…
Stand By Me khép lại với hai câu nói xúc động đi vào lòng người:
-Bạn bè đến và đi khỏi cuộc đời ta như những người bồi bàn trong nhà hàng.
-Mãi đến về sau, tôi chẳng hề có một người bạn tri kỷ như thuở 12, Chúa ơi, liệu có ai không?
Cái tình bạn tuổi 12 nó đặc biệt lắm, nó hồn nhiên, trong trẻo, nó chân thành không chút giả tạo, khoa trương. Trong số những người bạn năm xưa của ta, đã có biết bao con người chợt đến rồi lại chợt đi như một cơn mưa mùa hạ, như một giấc mộng thời thơ? Đã có biết bao con người bước vào đời ta để rồi ra đi mãi mãi? Đã có biết bao những kỉ niệm ngọt ngào, những trải nghiệm bồng bột của thời ấu thơ đang dần rơi vào quên lãng? Dù thế nào đi chăng nữa, thì thời gian vẫn cứ trôi, và cuộc sống vẫn phải tiếp tục…
Bộ phim Stand By Me đã dạy cho ta một bài học quý báu, rằng thời gian một khi trôi đi thì sẽ chẳng bao giờ lấy lại được. Bởi vậy, ta hãy sống hết mình, hãy trân trọng từng phút giây đẹp đẽ của tuổi trẻ, trân trọng những con người thương yêu đã cùng ta bước đi trên chuyến hành trình dài rộng của cuộc đời, trân trọng tình bạn cao cả, thiêng liêng.
Tuổi thơ thật đẹp làm sao khi có những người bạn tri kỷ kề vai sát cánh…
“When the night has come
And the land is dark
And the moon is the only light we’ll see
No I won’t be afraid, no I won’t be afraid
Just as long as you stand, stand by me.”
Ủng hộ All About Movies
Đóng góp cho các tay viết của AMO
hàng tháng
chỉ từ 10K VNĐ